Η διαμορφούμενη πραγματικότητα γύρω μας γίνεται όλο και πιο ζοφερή αν αναλογιστεί κανείς τι συμβαίνει στην άλλη άκρη του Ατλαντικού, τι συμβαίνει στη γειτονιά μας (στην εγγύτερη αλλά και στην απώτερη) αλλά και τι συμβαίνει δίπλα μας, στην πόλη μας, στο σπίτι μας. Ως γνωστόν, η τέχνη εμπνέεται από την πραγματικότητα και την συγχρονικότητα, έστω κι αν αυτή είναι ζοφερή. Διαβάζω λοιπόν στις ειδήσεις ότι η σπουδαία Αυστριακή συνθέτρια Olga Neuwirth (αν δεν την ξέρετε ψάξτε τη μουσική της στις γνωστές πλατφόρμες, θα εντυπωσιαστείτε) σε συνεργασία με την κάτοχο του Νόμπελ, συγγραφέα Ελφρίντε Γέλινεκ ετοιμάζουν μία όπερα που θα σκιαγραφεί την εποχή μας και θα έχει ως πρωταγωνιστή έναν τύραννο με τη μορφή του Ντόναλντ Τραμπ! Η όπερα προσωρινώς -αλλά ο τίτλος μπορεί να παραμείνει- ονομάζεται Monster’s Paradise και στόχος είναι να παρουσιαστεί σε έναν χρόνο περίπου στην Όπερα του Αμβούργου ύστερα από παραγγελία του επερχόμενου καλλιτεχνικού διευθυντή Tobias Kratzer.
Το να εμφανίζονται επί σκηνής προσωπικότητες που βρίσκονται στο επίκεντρο της ιστορικής πραγματικότητας και μάλιστα στο πλαίσιο μιας εποχής ενώ αυτοί είναι ζώντες και δρώντες (ενίοτε και καταστροφείς…) δεν είναι παράδοξο. Ο Στάλιν είχε πολλές φορές την τύχη να δει τον εαυτό του επί σκηνής ενώ βρισκόταν, πανίσχυρος στην εξουσία, να τον ενσαρκώνει ένας Σοβιετικός βαρύτονος αναπλάθοντας την ιστορία, συχνά με παροιμιώδη ανακρίβεια. Από την άλλη, θυμάμαι χαρακτηριστικά μία βραδιά όπου είχα πάει να παρακολουθήσω την όπερα Ζ του Μηνά Μπορμπουδάκη στην Πειραματική Σκηνή της ΕΛΣ (παρεμπιπτόντως, ένα από τα καλύτερα έργα που έχω δει την τελευταία δεκαετία) και ανάμεσα στο κοινό ήταν και ο, μακαρίτης πλέον σήμερα, Χρήστος Σαρτζετάκης πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας και ιστορικό πρόσωπο κατά τη διάρκεια της διερεύνησης της δολοφονίας του Γρηγορή Λαμπράκη μιας και ήταν ο εισαγγελέας που αποκάλυψε το σχέδιο εξόντωσης του βουλευτή. Ο Σαρτζετάκης λοιπόν έβλεπε τον εαυτό του στη σκηνή, όπως βεβαίως είχε δει τον εαυτό του στο πανί του κινηματογράφου όταν παίχθηκε η ταινία του Κώστα Γαβρά. Πρέπει να είναι περίεργο συναίσθημα, ευτυχώς όμως ο Σαρτζετάκης βρισκόταν στη σωστή πλευρά της ιστορίας. Ο Τραμπ πάλι; Φαντάζομαι ότι θα παρουσιαστεί σε όλο το γκροτέσκο του μεγαλείο και αν κρίνω από τα όσα διαβάζω για την όπερα της Neuwirth το έργο θα είναι ένα αλλόκοτο (και μάλλον δυστοπικό) θέατρο τύπου Punch and Judy δηλ. αυτό του βρετανικού κουκλοθεάτρου που παρόλες τις παιδικές του αναφορές, έχει αρκετή βία.
Τελικά όμως αυτό που μένει είναι ότι η Τέχνη οφείλει να παρουσιάζει την πραγματικότητα, έστω και στην ζοφερή της εκδοχή και πρέπει τελικά να παίρνει θέση. Πρέπει δηλαδή να περιγράφει καταστάσεις γιατί έτσι υπάρχει περίπτωση να διασωθεί η μνήμη ώστε να μην χρειαστεί να περάσουμε πάλι από δοκιμές, να μην γίνουν κι άλλοι πειραματόζωα, να μην βιώσουν οι επόμενες γενιές χειρότερες συνθήκες.