Πότε και πως ήρθατε για πρώτη φορά σε επαφή με την μουσική;

Είχα την τύχη να μεγαλώσω σε οικογένεια μουσικών, έμαθα από αρκετά μικρή ηλικία να ξεχωρίζω συνθέτες και έργα και να ακούω ποιοτική μουσική. Έτσι νωρίς  είχα αποκτήσει κρίση για το τι μου αρέσει περισσότερο, ποια εκτέλεση ενός μεγάλου έργου προτιμώ  και με ποιόν ερμηνευτή, μαθαίνοντας τους μεγάλους θρυλικούς σολίστες, μαέστρους και συμφωνικά σύνολα. Αργότερα μετά από πολλές ώρες ακρόασης άρχισα να αγαπώ ιδιαίτερα την όπερα, καθώς μου έκανε μεγάλη εντύπωση πώς μπορεί να συνδυαστούν τόσες μορφές τέχνης βγάζοντας αυτό το υπέρτατο αποτέλεσμα. 

Ποιος ή τι ήταν αυτό που σας ώθησε να ασχοληθείτε επαγγελματικά με την μουσική;

Πηγαίνοντας σε νεαρή ηλικία στις πρόβες της Συμφωνικής Ορχήστρας λόγω του πατέρα μου, έμαθα πώς γίνεται όλη η προετοιμασία για να παρουσιαστεί ένα συμφωνικό πρόγραμμα σε κοινό την ημέρα της συναυλίας, και ήθελα και εγώ κάποια στιγμή να συμμετάσχω σε όλο αυτό. Επίσης, καθοριστικό ήταν ένα ντοκιμαντέρ με την ζωή του θρυλικού βιολιστή Itzaak Perlman, ο οποίος δεν άργησε να γίνει το είδωλό μου.

Μέσα από όλα αυτά τα βιώματα επέλεξα να γίνω μουσικός. Αργότερα, όταν έκανα το πρώτο μου ρεσιτάλ και είδα τι σημαίνει να παρουσιάζεις σπουδαία έργα σε ένα γεμάτο θέατρο και κατάλαβα την αλληλεπίδραση που υπάρχει μεταξύ του σολίστ και του κοινού την ώρα της ιερής αυτής στιγμής, ήταν αναπόφευκτο να επιλέξω τη σολιστική διαδρομή. Η κάθε λεπτομέρεια και η παρουσίαση ενός έργου με χιλιάδες διαφορετικές ερμηνείες δείχνει πόσο καθοριστική είναι η αντίληψη και τα βιώματα του κάθε μουσικού όταν ερμηνεύει. Αν το σκεφτείτε αυτό είναι συγκλονιστικό, κατά τη γνώμη μου, και δείχνει πως έχουμε ανάγκη όλο και περισσότερο διαφορετικών ερμηνειών.

Όλα αυτά είναι συναισθήματα και καταστάσεις μοναδικές που πραγματικά είναι ευλογία και τύχη να μπορείς να τα ζεις. 

Πώς επιλέξατε το όργανο με το οποίο ασχοληθήκατε;

Ο πατέρας μου είναι βιολιστής και ένας εξαιρετικός δάσκαλος. Με έφερε λοιπόν σε επαφή με το όργανο αυτό σε μικρή ηλικία. Από εκείνη τη στιγμή άρχισα να ανακαλύπτω κάθε μέρα τις άπειρες δυνατότητες και τα μυστικά που κρύβει. Είναι ένα όργανο το οποίο από το παραμικρό πάτημα αλλάζει αμέσως το αποτέλεσμα που βγαίνει προς τα έξω. Ο ήχος. τα χρώματα και οι δυνάμεις που κρύβει είναι αμέτρητες. Και όλο αυτό καθορίζεται από ένα μαγικό αναπόσπαστο κομμάτι του βιολιού που ονομάζεται δοξάρι. Μέσω αυτού ο καλλιτέχνης παρουσιάζει τον χαρακτήρα του και τις απόψεις του. Επίσης ο ήχος του βιολιού θεωρείται πολύ κοντινός στον ήχο της ανθρώπινης φωνής, δίνοντας του ένα σημαντικό πλεονέκτημα. 

Πού σπουδάσατε και ποιοι δάσκαλοι σας διαμόρφωσαν;

Ο δάσκαλος μου είναι ο πατέρας μου ο Παναγιώτης Νίκολης, στην τάξη του οποίου αποφοίτησα από το Εθνικό Ωδείο με δίπλωμα σε ηλικία 15 ετών. Έπειτα συνέχισα τις σπουδές μου στο εξωτερικό με πολύ σημαντικούς μουσικούς, όπως ο Linus Roth, o Ilya Grubert και η Jacqueline Ross. Επίσης, σημαντικό ρόλο στην άποψη και την τεχνική την οποία καθημερινά προσπαθώ να βελτιώνω και να διαμορφώνω έχουν παίξει θρυλικοί σολίστες με τους οποίους είχα την τύχει να κάνω μαθήματα, όπως ο Pinchas Zukerman, ο Λεωνίδας Καβάκος, ο Don Walerstein, ο Hrachya Harutyunian, μέλη κορυφαίων ορχηστρών και άλλοι.

Από τον κάθε έναν αποκόμισα και κάτι διαφορετικό. Μυστικά που μόνο κάποιος με πολλά χιλιόμετρα στη σκηνή μπορεί να ξέρει αλλά και διαφορετικά στυλ παιξίματος. Στυλιστικές απόψεις και χρώματα, τα οποία πλέον έχω προσθέσει σε ανάλογα έργα του ρεπερτορίου. Νιώθω πολύ τυχερός που είχα σωστές βάσεις και έτσι μπορώ μέχρι και σήμερα να εμπλουτίζω το ρεπερτόριό μου και να διαμορφώνω το στύλ μου ανάλογα με τις απαιτήσεις του έργου, χωρίς αυτό να μου φαίνεται δύσκολο ή ακατόρθωτο. 

Έχετε συμμετάσχει σε διαγωνισμούς;  Υπήρξε κάποιος από αυτούς που σας ώθησε καθοριστικά στην επαγγελματική σας δραστηριότητα;

Η έννοια του διαγωνισμού στην ηλικία που βρίσκομαι είναι κάτι που με εξιτάρει, έχει ανταγωνισμό και ταυτόχρονα σεβασμό στις διαφορετικές απόψεις και ερμηνείες πάνω στο ίδιο έργο. Τελευταία είναι μια διαδικασία στην οποία επιδιώκω να μπαίνω συχνά, καθώς έχω δει  πως μέσα από μια τόσο απαιτητική δοκιμασία βελτιώνομαι σαν μουσικός. Έχω την χαρά να είμαι νικητής στην κατηγορία μου σε διεθνείς διαγωνισμούς, στο Λονδίνο, στο Salzburg, στο Μονακό, στο Schubert Competition μεταξύ άλλων. Πιστεύω όμως, όπως λέει και ο Maxim Vengerov, πως ένας διαγωνισμός δεν μπορεί να σε ωθήσει προς τη μουσική καριέρα, αυτό προϋποθέτει να υπάρχει αγάπη για την ίδια τη μουσική και απλώς να προστίθεται ο διαγωνισμός σαν μια διαδικασία αναγνώρισης, προσωπικής πρόκλησης και βελτίωσης. Καριέρα και εξαιρετικές ερμηνείες προκύπτουν και εκτός διαγωνισμών πολλές φορές. 

Πότε και που κάνατε την πρώτη σας δημόσια εμφάνιση;

Δεν θυμάμαι ακριβώς. Θα ήμουν γύρω στα 6, λογικα σε συναυλία του Εθνικού Ωδείου.

Ποια από τις μέχρι σήμερα εμφανίσεις σας θα σας μείνει αξέχαστη;

Σίγουρα τα ταξίδια με την Ορχήστρα Νέων της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις πιο φημισμένες αίθουσες υπό την διεύθυνση μεγάλων μαέστρων είναι κάτι που κάθε μουσικός που έχει υπάρξει μέλος αυτής της ορχήστρας θυμάται για πάντα. Σίγουρα οι συναυλίες σε μεγάλα θέατρα του εξωτερικού, όπως στο Μονακό, στη Βενετία, ή ένας πετυχημένος τελικός διαγωνισμού, όπως για παράδειγμα στο St James Piccadilly του Λονδίνου, ακόμα και οι συναυλίες στα πρώτα μου βήματα σε ηλικία 6 ετών σε αίθουσες πολιτιστικών κέντρων, ή μια συναυλία σε έναν ιερό χώρο όπως ο αρχαιολογικός χώρος της Δήλου, είναι στιγμές που δεν ξεχνιούνται νομίζω ποτέ. Όμως κάθε στιγμή που ζω πάνω στη σκηνή έχει κάτι ξεχωριστό, είτε σαν σολίστ είτε σαν μέλος ενός συνόλου. Πιστεύω ότι η καλύτερη στιγμή θα είναι πάντα η επόμενη συναυλία. Άρα η συναυλία σήμερα στον Εθνικό Κήπο. 

Ποιες οι προτιμήσεις σας στην επιλογή του ρεπερτορίου σας; Αγαπημένα έργα, συνθέτες… Ποιο ρεπερτόριο θεωρείτε ότι σας ταιριάζει περισσότερο;

Είναι μια δύσκολη ερώτηση καθώς υπάρχουν πάρα πολλά αριστουργήματα ή έργα τα οποία χαρακτήρισαν μια ολόκληρη περίοδο. Όπως σας είπα και πριν, είμαι από μικρός fan της όπερας, άρα σίγουρα ο Verdi, ο Donizetti και ο Puccini, αλλά και ο Mozart θεωρώ πως έχουν γράψει τις πιο ωραίες όπερες. Στο συμφωνικό ρεπερτόριο και στα έργα για βιολί τα οποία επιλέγω είμαι λάτρης της ρομαντικής περιόδου, κυρίως Brahms, Schumann, Mahler, Franck, Ysaÿe, Schubert, R. Strauss, Saint-Saens και Sarasate είναι οι συνθέτες που αγαπώ και μου αρέσει να ερμηνεύω, με αγαπημένο και στο συμφωνικό και στο σολιστικό ρεπερτόριο τον Brahms.  

Ποιο μουσικό όνειρο θα θέλατε να πραγματοποιήσετε;

Νιώθω πολύ τυχερός που ορισμένους στόχους τους οποίους είχα αρχίζω και τους εκπληρώνω, όπως για παράδειγμα ένα ρεσιτάλ στο Μέγαρο Μουσικής, το οποίο είμαι στην ευχάριστη θέση να σας πω πως θα γίνει στην Αίθουσα Δημήτρης Μητρόπουλος τον Νοέμβριο. Σίγουρα θα ήθελα κάποια στιγμή να δώσω μια συναυλία στο Ηρώδειο ως σολίστ και να συμπράξω με έναν σπουδαίο καλλιτέχνη ή συμφωνική ορχήστρα στο Carnegie Hall της Νέας Υόρκης.

Πως θα προτείνατε να προσεγγίσουμε τους νέους για να ασχοληθούν με την κλασική μουσική;

Προτείνω ανεπιφύλακτα τα μικρά παιδιά να οδηγούνται από νεαρή ηλικία στην ποιοτική μουσική σαν ακροατές, αλλά και προχωρόντας στην εκμάθηση ενός μουσικού οργάνου. Είναι κάτι που θα αλλάξει καθοριστικά τον τρόπο σκέψης και τον χαρακτήρα τους προς το καλύτερο πιστεύω. Καλοί δάσκαλοι υπάρχουν, ωδεία υπάρχουν, δεν μένει παρά μόνο η θέληση  του κάθε γονιού και το πόσο σημαντικό θεωρεί για την πνευματική καλλιέργεια του παιδιού του την ώθηση προς την κλασική μουσική. Είναι κατά τη γνώμη μου βασικό στοιχείο, το οποίο δεν πρέπει να λείπει από κανένα παιδί και όχι δεν θεωρώ και δεν είναι είδος πολυτελείας ή στοιχείο κοινωνικής τάξης, όπως δυστυχώς ακόμα και σήμερα πολλοί νομίζουν. Άρα χαίρομαι πολύ όταν βλέπω για παράδειγμα στην Εθνική Λυρική Σκηνή παιδιά να παρακολουθούν μια όπερα, δείχνει πως είναι σε καλό δρόμο. 

Ποιες δυσκολίες αντιμετωπίζει μία/ένας νέος μουσικός στην Ελλάδα και τον κόσμο σήμερα;

Η χώρα μας είναι αρκετά πίσω σε θέματα πολιτισμού σε σχέση με άλλα ευρωπαϊκά κράτη, ιδιαίτερα στο κομμάτι της κλασικής μουσικής. Δυστυχώς όσο ζω την ελληνική καθημερινότητα διαπιστώνω πως δεν υπάρχει μεγάλη θέληση να αλλάξει αυτό, κάνοντας την πρόσφατη επιστροφή μου στην Ελλάδα ίσως προσωρινή. Μεγάλο θέμα είναι η παιδεία. Θεωρώ πως αν δεν είχα την τύχη να μεγαλώσω σε μουσική οικογένεια και να έχω όλα αυτά τα βιώματα, δύσκολα θα είχα πρόσβαση στο κόσμο της κλασικής μουσικής, και το βλέπω καθημερινά στα περισσότερα παιδιά της ηλικίας μου και όχι μόνο. Στο εξωτερικό ακόμα και ένας μη μουσικός έχει την γνώση του τι σημαίνει συμφωνική συναυλία ή σίγουρα έχει ακούσει κάποια στιγμή ένα έργο του Beethoven για παράδειγμα. Αυτό είναι θέμα που κατά τη γνώμη μου πρέπει να λύσουμε άμεσα αν θέλουμε οι επόμενες γενιές να αξιοποιούν τα ταλέντα που σίγουρα υπάρχουν, δίνοντας ευκαιρίες. Το θεωρώ πολύ βάναυσο αν θέλει ένα παιδί με ταλέντο να ακολουθήσει αυτόν τον τόσο απαιτητικό δρόμο να πρέπει ταυτόχρονα να είναι manager ή να προσπαθεί μέσα από κοσμικά event και διαφορετικού στυλ συναυλίες να πάρει μια στήριξη για ένα πρότζεκτ. Πηγαίνοντας και γνωρίζοντας παιδιά του υψηλότερου βιολιστικού επιπέδου σε πάρα πολλές χώρες και με διαφορετικά background το κάθε ένα, βλέπω πως παντού υπάρχουν ιδρύματα ή societies και trusts, τα οποία στηρίζουν νέους μουσικούς με δωρεές μουσικών οργάνων και υποτροφίες καριέρας ή σπουδών. Επίσης agencies ασχολούνται με το πού θα παίξει ή ποιο θα είναι το επόμενο βήμα για τον κάθε μουσικό, αφήνοντας έτσι τον ίδιο τον μουσικό να είναι αφοσιωμένος στη επαγγελματική και προσωπική του μελέτη και βελτίωση. Άρα καταλαβαίνετε πως ακόμα είμαστε αρκετά πίσω.

Να σας δώσω ένα παράδειγμα: είχα βρεθεί σε ένα κάλεσμα στο οποίο είχε γίνει μια συζήτηση για τα κόστη ενός καλού βιολιού και άτομα με καθοριστικές θέσεις, που θα μπορούσαν να αλλάξουν την κατάσταση στο θέμα αυτό πολύ εύκολα, νόμιζαν πως λέω εξωπραγματικά ποσά, καθώς δεν είχαν καν την γνώση του τι επένδυση είναι ένα βιολί, για παράδειγμα Stradivari, ή του πως λειτουργεί όλη αυτή η αγορά. Όμως όπως λέω πάντα ας παραμείνουμε αισιόδοξοι. 

Ποιοι οι στόχοι σας για το μέλλον;

Στόχος μου αυτή τη στιγμή είναι να πάνε καλά τα επόμενα πρότζεκτ και είμαι πολύ χαρούμενος καθώς είναι όλο και πιο ενδιαφέροντα και όλο πληθαίνουν. όπως ήση σας είπα, υπάρχει η συναυλία στο Μέγαρο Μουσικής τον Νοέμβρη. Το καλοκαίρι μεταξύ πολλών εμφανίσεων που θα κάνω αξίζει να σημειωθεί   η συναυλία στο Ayvalik για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις μετά από πρόσκληση που μου έγινε μέσω του Διεθνούς Φεστιβάλ Μουσικής Μολύβου, όπου έδωσα ρεσιτάλ πέρισυ.

Στόχοι όπως η εκπροσώπηση της Ελλάδας σε Ορχήστρες Νέων ή μια επιτυχημένη audition σε ένα πανεπιστήμιο ή ένα σεμινάριο, η κατάκτηση ενός βραβείου ή η συμμετοχή σε μεγάλα φεστιβάλ κάνοντας ρεσιτάλ σαν σολίστ, αλλά και η σύμπραξη με συμφωνική ορχήστρα είναι καταστάσεις που νιώθω παραπάνω από τυχερός που έχουν συμβεί ήδη στη καλλιτεχνική μου πορεία. Όμως στον χώρο της μουσικής κάθε μέρα βασικός στόχος πιστεύω πως είναι να βελτιώνομαι καθημερινά σαν βιολιστής και να μπορώ να ερμηνεύω τα αριστουργήματα μεγάλων συνθετών. 

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

Ο Ιωάννης Νίκολης έχει λάβει το βραβείο καριέρας best violinist award από τον θεσμό Maria Callas Awards Monaco υπό την αιγίδα του HSH Prince Albert ll of Monaco και το βραβείο του παγκόσμιου θεσμού Global Vision Summit για την μουσική του πορεία. Είναι νικητής σε παγκόσμιους μουσικούς διαγωνισμούς όπως οι London International Music Competition, AIMA Salzburg, New York International Music Competition. Έχει εκπροσωπήσει την Ελλάδα στην ορχήστρα Νέων της Ευρωπαϊκής Ένωσης EUYO, στην ορχήστρα νέων RCO Young και έχει γίνει δεκτός στην ορχήστρα GMJO Gustav Mahler και την Athens Philharmonic, κάνοντας παγκόσμιες περιοδείες σε θέατρα όπως το Carnegie Hall της Νέας Υόρκης, το Het Concertgebouw του Άμστερνταμ, το Konzerthaus του Βερολίνου, το αρχαίο θέατρο της Δήλου και άλλα.

Ως σολίστ έχει συμπράξει με την Ορχήστρα του Δήμου Αθηναίων και έχει εμφανιστεί σε φεστιβάλ παγκόσμιας εμβέλειας όπως το Molyvos International Music Festival, το Ibiza Concert Festival, το Talent Music Course Festival Brescia Italy, το Mousa Chios Music Festival, το Cyclades Festival, το Syros International Music Festival, το Naxos music days και άλλα. Επίσης έχει παρακολουθήσει σεμινάρια και μαθήματα με τα μεγαλύτερα ονόματα παγκοσμίως όπως ο Pinchas Zukerman, ο Linus Roth, ο Ilya Grubert, ο Hrachya Harutyunyan, ο Itzhak Rashkovsky, ο Reiner Schmidt, ο Don Walerstein, ο Asi Matathias, η Tosca Opdam, η Jacqueline Ross, ο Isaac Malkin και ο Arndt Auhagen.

Ο Ιωάννης Νίκολης πρόσφατα εμφανίστηκε ως guest star στο Θέατρο Παλλάς στη συναυλία του Γιώργου Περρή, guest star στο Maria Callas Awards Gala στη Βενετία συμπράττοντας με τη διάσημη σοπράνο Χριστίνα Πουλίτση, και έχει δώσει ρεσιτάλ σε αίθουσες όπως το Milton Court και το Barbican Center του Λονδίνου, η αίθουσα Φίλιππος Νάκας, το Ίδρυμα Θεοχαράκη, η Πινακοθήκη Δήμου Πειραιά, ο Πειραϊκός Σύνδεσμος, σε αίθουσες του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, και σε πολιτιστικά κέντρα σε δήμους της Αθήνας.

Ο Ιωάννης Νίκολης μεγάλωσε σε οικογένεια μουσικών. Είναι από τους νεότερους απόφοιτους (15 ετών) του Εθνικού Ωδείου στην τάξη του Παναγιώτη Νίκολη ως διπλωματούχος με τα υψηλότερα βραβεία και διακρίσεις και συνέχισε τις σπουδές του στο GSMD του Λονδίνου στην τάξη της Jacqueline Ross με υποτροφία του Athena Scholarship, του Guildhall Financial Prize και του Σωματείου Ειρήνη. Σήμερα βρίσκεται υπό την καθοδήγηση του Γερμανού σολίστ Linus Roth.