
Αλέξανδρος Χαρκιολάκης: Αυτό είναι το 15ο Φεστιβάλ που διοργανώνεται στο Ναύπλιο και φέτος θα πρέπει να περιμένουμε μερικές ρηξικέλευθες προτάσεις τις οποίες θα συζητήσουμε λίγο αργότερα. Πρώτα απ’ όλα, τι ευελπιστείτε να γίνει φέτος στο Ναύπλιο, τι κοινό ελπίζετε να προσελκύσετε;
Γιάννης Βακαρέλης: Υπάρχει ένα μόνιμο κοινό φιλόμουσων το οποίο παρακολουθεί πιστά το Φεστιβάλ. Καταλαβαίνετε φυσικά ότι όταν ένα θεσμός διοργανώνεται επί 15 χρόνια και κρατάει την ποιότητα ψηλά, αποκτά τους δικούς του οπαδούς. Και φέτος όπως και τις άλλες φορές θα έχουμε κοντά μας τους πιστούς μας φίλους αλλά ευελπιστούμε ότι και με τα νέα “ανοίγματα” που κάνουμε με τις παράλληλες εκδηλώσεις με θέμα την Ιαπωνία, θα καταφέρουμε να προσελκύσουμε ένα κοινό που θα θέλει να δει κάτι διαφορετικό. Ξέρετε, στο σκεπτικό μας όταν αποφασίσαμε να παρουσιάσουμε την Ιαπωνία δεν ήταν να δείξουμε την Ιαπωνία των τεχνολογικών επιτευγμάτων.
Α.Χ.: Σωστή σκέψη, άλλωστε είναι κάτι γνωστό αυτό.
Γ.Β.: Ακριβώς, έτσι σκεφτήκαμε να παρουσιάσουμε τις παραδοσιακές της τέχνες, την καλλιγραφία, την ανθοτεχνική, το origami -την δημιουργία έργων από χαρτί δηλαδή- επίσης, τις πολεμικές της τέχνες, οι οποίες προέρχονται από τα παλιά χρόνια και τις μάχες των Σαμουράι αλλά πλέον έχουν καταλήξει να είναι μία φιλοσοφική αναζήτηση του εαυτού σου σε σχέση με τον αντίπαλο σου.
Α.Χ.: Το ενδιαφέρον για την Ιαπωνία είναι δικό σας;
Γ.Β.: Πέρσι, συμπτωματικά, είχαμε ένα γκρουπ από Ιάπωνες τυμπανιστές, τους Kodo, οι οποίοι άφησαν εξαιρετική εντύπωση στον κόσμο που ήρθε να τους ακούσει. Είχαν μία αμεσότητα και ήταν ένα πραγματικό υπερθέαμα η παρουσία τους.
Α.Χ.: Αυτή η πρακτική θα συνεχιστεί; Θα δούμε και άλλους θεματικούς άξονες τα επόμενα χρόνια;
Γ.Β.: Ναι, πιστεύω ότι μπορεί να συνεχιστεί. Σκέφτομαι ότι μπορούν να υπάρχουν τέτοιες παράλληλες εκδηλώσεις και μάλιστα προσανατολιζόμαστε να είναι η Γερμανία ο επόμενος θεματικός άξονας ενώ το 2008 σκεφτόμαστε να είναι η Κίνα κέντρο αυτών των εκδηλώσεων μας.
Α.Χ.: Απολύτως λογικό αφού θα είναι και έτος Ολυμπιακών Αγώνων το 2008, οι οποίοι θα διεξαχθούν στο Πεκίνο. Εδώ προκύπτει και η εξής απορία: πότε ξεκινά η προετοιμασία για το επόμενο Φεστιβάλ;
Γ.Β.: Μέχρι τώρα δουλεύαμε με ορίζοντα ενός έτους αλλά εφόσον πλέον απευθυνόμαστε σε σχήματα τα οποία είναι κλεισμένα εδώ και 18 μήνες ή ακόμα και δύο χρόνια πριν τότε πρέπει να σκεφτόμαστε ήδη για το τι θα γίνει το 2008 και εξυπακούεται ότι πρέπει να σκεφτόμαστε και για το 2007.
Α.Χ.: Υπάρχει περίπτωση να επιμηκυνθεί η διάρκεια του Φεστιβάλ;
Γ.Β.: Αυτό είναι ένα ζήτημα που μας έχει απασχολήσει και στο παρελθόν αλλά όχι το Φεστιβάλ δεν θα μεγαλώσει σε διάρκεια. Προτιμούμε να έχουμε μία συνεχόμενη γιορτή σε καθημερινή βάση.
Α.Χ.: Οι χώροι που διεξάγεται φέτος το Φεστιβάλ παραμένουν ίδιοι;
Γ.Β.: Ναι, πάντα χρησιμοποιούμε το Παλαμήδι, το Βουλευτικό, την Πλατεία Αγίου Γεωργίου, το Μπούρτζι, την Πλατεία Αρβανιτιάς, το Πνευματικό Κέντρο και τώρα με τις παράλληλες εκδηλώσεις θα χρειασθεί να χρησιμοποιήσουμε και το κλειστό Γυμναστήριο της πόλης.
Α.Χ.: Η μουσική ή οι μουσικοί που προέρχονται από την τοπική κοινωνία του Ναυπλίου θα εκπροσωπηθούν;
Γ.Β.: Φέτος αποφασίσαμε να τιμήσουμε τον συνθέτη Δημήτρη Τερζάκη, ο οποίος έχει καταγωγή από το Ναύπλιο. Κάνουμε λοιπόν ένα αφιέρωμα με έργα του όπου για μια ολόκληρη ημέρα θα παίζονται συνθέσεις του στο Παλαμήδι.
Α.Χ.: ’ρα καλύπτεται και το στοιχείο του Ναυπλιώτη μουσικού, σωστά;
Γ.Β.: Ναι βέβαια. Κάποιες άλλες φορές είχαμε συναυλίες που ήταν αφιερωμένες στα προχωρημένα παιδιά των Ωδείων που βρίσκονται στο Ναύπλιο ή είχαμε χρησιμοποιήσει χορωδίες που εδρεύουν στην πόλη.
Α.Χ.: Πάντως, αυτό που μου κάνει εντύπωση είναι τα πολλά σύνολα που έρχονται φέτος στο Ναύπλιο.
Γ.Β.: Φέτος θα έχουμε το ορχηστρικό σύνολο Latinitas Nostra, την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, το Κουαρτέτο Πέτερσεν, το Ensemble Wien και την Ορχήστρα Δωματίου του Γκρατς.
Α.Χ.: Αυτό είναι μία πρακτική που θα συνεχιστεί τα επόμενα χρόνια; Θα βλέπουμε αρκετά σύνολα στο Ναύπλιο;
Γ.Β.: Προσπαθούμε κάθε χρονιά να έχουμε σύνολα αλλά αυτό έχει άμεση σχέση με τα οικονομικά του Φεστιβάλ. Πάντα είναι πενιχρά αλλά προσπαθούμε να κάνουμε ότι μπορούμε.
Α.Χ.: Τα οικονομικά του Φεστιβάλ πώς εξασφαλίζονται;
Γ.Β.: Προέρχονται κυρίως από χορηγίες. Φέτος έχουμε τέσσερις χορηγούς: τη Nissan, την Infoquest την ACS και την εταιρία Dior ως υποστηρίκτρια του όλου εγχειρήματος. Χωρίς την υποστήριξη των χορηγών αυτών δεν θα μπορούσαμε να καταφέρουμε πολλά πράγματα. Βέβαια και ο Δήμος και το Υπουργείο Πολιτισμού βοηθούν με όλες τους τις δυνάμεις αλλά δυστυχώς οι πόροι για να γίνουν οι εκδηλώσεις έρχονται πολύ αργότερα. Η τοπική κοινωνία βέβαια επίσης προσπαθεί για το καλύτερο. Δυστυχώς αυτοί οι πόροι από τους φορείς του Δημοσίου μας έρχονται ακόμα και δύο χρόνια αργότερα και καταλαβαίνετε ότι δεν είναι δυνατόν οι αμοιβές των καλλιτεχνών να πληρώνονται μετά από τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα.
Α.Χ.: Επανέρχομαι στο ζήτημα της τοπικής κοινωνίας, πώς βλέπουν το γεγονός του Φεστιβάλ οι τοπικές επιχειρήσεις; Υπάρχουν για παράδειγμα ειδικά πακέτα διαμονής για όσους επιδίδονται στον πολιτιστικό τουρισμό;
Γ.Β.: Τα τελευταία δύο με τρία χρόνια περίπου το Φεστιβάλ έχει αποκτήσει μία εμβέλεια πανελλαδική θα έλεγα. Αρκεί να σας αναφέρω ότι γίνονται ειδικές εκδρομές από την Θεσσαλονίκη για μουσικόφιλους, οι οποίοι έχουν ξαναέρθει τα προηγούμενα χρόνια. Είναι αυτό ακριβώς που λέτε, πακέτα πολιτιστικού τουρισμού. Επίσης, σε όλο το Ναύπλιο ο κόσμος βλέπει το Φεστιβάλ ως το δικό του παιδί. Όλοι το περιμένουν πως και πως και αυτό προσωπικά μου δίνει μία τεράστια ικανοποίηση.
Α.Χ.: Μου φαίνεται ότι είναι η κατάλληλη πόλη για τέτοιου είδους εκδηλώσεις.
Γ.Β.: Όταν είχα πάει σαν τουρίστας, πριν ξεκινήσουμε την διοργάνωση του Φεστιβάλ, είχα σκεφτεί “γιατί να γίνεται στο Σπολέτο ή στην Νότιο Γαλλία και να μην γίνεται και ένα Φεστιβάλ στο Ναύπλιο;”. Αναφέρω αυτά τα Φεστιβάλ γιατί οι πόλεις είναι παρόμοιου τύπου.
Α.Χ.: Έχει πανευρωπαϊκή αύρα το Φεστιβάλ κατά τη γνώμη σας;
Γ.Β.: Έχει! Πολλοί άνθρωποι το γνωρίζουν στην Ευρώπη, συζητιέται το Φεστιβάλ αλλά απλώς, λίγο και εσκεμμένα, δεν το επεκτείνουμε γιατί ύστερα θα αντιμετωπίσουμε πρόβλημα χώρου και χώρων. Διότι είναι λίγο – πολύ μετρημένα κουκιά οι χώροι. Επίσης, λόγω του ότι οι ξένοι συνηθίζουν να προαγοράζουν τα εισιτήρια τους φοβάμαι ότι θα μείνουν εκτός νυμφώνος οι ντόπιοι, κάτι που δεν θέλουμε να συμβεί.
Α.Χ.: Φέτος το Φεστιβάλ παίρνει ευρωπαϊκή υφή λόγω και των μεγάλων ευρωπαίων μουσικών που έρχονται να παίξουν. Ο Μίκλος Περένυι είναι τσελίστας – θρύλος ενώ και η Μαρλίς Πέτερσεν, η οποία άφησε εξαιρετικές εντυπώσεις στην ερμηνεία της στην “Λούλου” φέτος στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, είναι προσκεκλημένοι σας και θα εμφανιστούν στο Φεστιβάλ.
Γ.Β.: Μην ξεχνάτε το Κουαρτέτο Πέτερσεν, το Ensemble Wien καθώς και την Ορχήστρα Δωματίου του Γκρατς, τα οποία είναι ευρωπαϊκά σύνολα.
Α.Χ.: Οι μετακλήσεις γνωστών ονομάτων θα συνεχιστούν και στο μέλλον;
Γ.Β.: Αυτό ήταν ένα από τα πρώτα μελήματα για μένα, να καλούμε δηλαδή ξένα μεγάλα ονόματα οι οποίοι ταυτόχρονα ήταν καταπληκτικοί καλλιτέχνες. Θέλαμε όμως να τους γνωρίζει ο κόσμος για να είναι και πιο δεκτικός. Οπότε ναι αυτή η πολιτική θα συνεχιστεί.
Α.Χ.: Πάντως παρατηρώ ότι φέτος έχετε πολλά σημαντικά ονόματα μαζεμένα.
Γ.Β.: Επειδή κλείνουν 15 χρόνια από την έναρξη του Φεστιβάλ ήθελα να δώσουμε μία ακόμα πιο ζωντανή χροιά.
Α.Χ.: ‘Aλλη ελληνική μουσική πλην του Τερζάκη θα ακουστεί;
Γ.Β.: Ναι, η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών θα κάνει ένα εξαιρετικό έργο του Σκαλκώτα για κρουστά και ορχήστρα, το “Διασκεδαστική Μουσική για Ξυλόφωνο και Ορχήστρα”.
Α.Χ.: Πείτε μου λίγο για την “λίστα φίλων του Φεστιβάλ”.
Γ.Β.: Είναι μία πρωτοβουλία που έχουμε αναπτύξει. Στη λίστα αυτή συμπεριλαμβάνονται άνθρωποι ευρέως φάσματος, που προέρχονται από όλη την γκάμα της κοινωνίας. Αυτή η λίστα είναι ουσιαστικά τιμητική και περιλαμβάνει περίπου 100 ονόματα. Οι άνθρωποι αυτοί έρχονται με αγάπη, παρακολουθούν κάθε χρόνο το Φεστιβάλ, τους αρέσει αυτό που γίνεται στο Ναύπλιο και γίνονται οι καλύτεροι πρεσβευτές μας στον κοινωνικό τους περίγυρο.
Α.Χ.: Ποιες είναι οι υποχρεώσεις όσων συμπεριλαμβάνονται σε αυτή τη λίστα;
Γ.Β.: Απολύτως καμία και το τονίζω αυτό! Είναι μία τιμητική λίστα, πρόκειται ουσιαστικά για αυτό που λέμε “πρέσβεις καλής θελήσεως”.
Α.Χ.: Τέλος, πείτε μου λίγα πράγματα για τα μελλοντικά σας σχέδια
Γ.Β.: Θα έχω κάποιες εμφανίσεις σε καλοκαιρινά Φεστιβάλ στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, μετά πηγαίνω στην Γερμανία τον Σεπτέμβριο, κατόπιν σε μία τουρνέ στην Ισπανία τον Οκτώβριο.
Α.Χ.: Θα σας ακούσουμε στην Αθήνα;
Γ.Β.: Τον Δεκέμβριο με την Φιλαρμονική Ορχήστρα της Τσεχίας. Ύστερα από αυτό έχω κάποια σχέδια για μία τουρνέ στην Λατινική Αμερική καθώς και κάποιες συναυλίες με τον Ρικάρντο Μούτι και την καινούργια ορχήστρα που έφτιαξε πρόσφατα, την Ορχήστρα Κερουμπίνι της Ραβένα.
Α.Χ.: Σας εύχομαι κάθε επιτυχία στο Φεστιβάλ καθώς και στις επερχόμενες συναυλίες σας.
Γ.Β.: Σας ευχαριστώ πολύ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΚΑΡΕΛΗΣ
“Θυμηθείτε το όνομα του”. Αυτή η αναφορά στον Γιάννη Βακαρέλη γινόταν πολύ συχνά στην αρχή της σταδιοδρομίας του στις μουσικοκριτικές των εγκυροτέρων ευρωπαϊκών εφημερίδων και περιοδικών. Η καλλιτεχνική του πορεία, τους δικαίωσε απόλυτα: σήμερα ο Γιάννης Βακαρέλης έχει συνεργαστεί με διάσημους μαέστρους όπως οι: Lorin Maazel, Simon Rattle, Kurt Masur, Sir Neville Marriner, Vladimir Ashkenazy, Yehudi Menuhin, Charles Dutoit, Marek Janowski και με ορχήστρες όπως οι: Γκεβάντχαους της Λειψίας, Συμφωνική Ορχήστρα της Βαυαρικής Ραδιοφωνίας, Orchestre National de France, Royal Philharmonic Orchestra, Mozarteum Orchestra Salzburg, City of Birmingham Symphony Orchestra, St. Martin-in-the- Fields.
Παράλληλα έχει εμφανιστεί στις πλέον φημισμένες αίθουσες συναυλιών όπως το Musikverein της Βιέννης, το Royal Festival Hall του Λονδίνου, το Festspielhaus του Ζάλτσμπουργκ, την Concertgebouw του Αμστερνταμ, το Teatro Fenice της Βενετίας, την Philharmonie του Βερολίνου Η ιδιαίτερη του αγάπη για την μουσική δωματίου τον έχει οδηγήσει σε συνεργασίες με εξέχοντες καλλιτέχνες όπως με τους Heinrich Schiff, Arto Noras, Vladimir Spivakov, Pierre Amoyal, Augustin Dumay, Misha Maisky, τα κουαρτέτα εγχόρδων των Φιλαρμονικών της Βιέννης και του Βερολίνου
.
Τακτικές είναι οι εμφανίσεις του στα διεθνή φεστιβάλ: London Proms, Schleswig-Holstein, Spoleto, Echternach International Festival, Berliner Festspiele, Amsterdam, Pablo Casals Festival.
Ο Γιάννης Βακαρέλης έχει ηχογραφήσει έργα για σόλο πιάνο και κοντσέρτα με την Royal Philharmonic Orchestra για τις εταιρείες RCA, RPO Records, ASV και για πολυάριθμους ραδιοτηλεοπτικούς σταθμούς όπως το BBC, RAI, RTL, FRANCE 3 κ.α.
Από το 1992 διατελεί Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Φεστιβάλ Ναυπλίου.